ВПЛИВ БІЛІНГВІЗМУ НА СПРИЙНЯТТЯ НЕЗНАЙОМОЇ МОВИ
doi.org/10.17721/1728.2748.2025.100.50-55
Ключові слова:
білінгвізм, електроенцефалографія (ЕЕГ), нейрофізіологія, нейролінгвістикаАнотація
Вступ. Зростаюча кількість науковців працює над вивченням механізмів сприйняття різних мов та пошуком нових методів їх опанування. Важливим також є питання впливу білінгвальності на когнітивні функції ‑ увагу, пам’ять, концентрацію тощо.
Методи. Дана робота, виконана із використання методики реєстрації ЕЕГ, висвітлює питання впливу білінгвізму на сприйняття різних мов, а саме рідної (представлена українською), опанованої на певному рівні другої мови (представлена англійською) та тій, що раніше не була вивченою на жодному рівні (представлена фінською). Дані мови належать до різних мовних груп, що унеможливлює повне або часткове розуміння слів чи висловів на основі асоціацій зі схожими мовними структурами у знайомих мовах. Метою даного дослідження було не просто довести різницю у сприйнятті різних мов, а детально описати саме зміну електричної активності головного мозку, дослідити, які частотні діапазони та піддіапазони до цього залучені, які ділянки мозку можуть відповідати за цю функцію.
Для даного дослідження було залучено 20 білінгвальних та полілінгвальних студентів віком 18-22 роки, що на добровільних засадах погодились взяти участь в обстеженні.
Результати. Результати дослідження показали наявність статистично значущої різниці у сприйнятті таких мов попарно: української та англійської, англійської та фінської, української та фінської. Найбільш виразно ця різниця прослідковується у бета-1 та бета-2 частотних піддіапазонах. До обробки мов різних мовних груп із різною інтенсивністю залучені такі ділянки головного мозку: окципітальна частина правої та лівої півкуль, темпоральна частина лівої півкулі, парієтальна частина правої півкулі.
Висновки. Детальне дослідження білінгвальності та механізмів сприйняття мов відкриває перспективи створення вдосконалених методів навчання іноземних мов, що відповідно розширить можливості людей по всьому світу якісно використовувати більші масиви інформації для покращення своїх знань та навичок.
Посилання
Abutalebi, J. (2008). Neural aspects of second language representation and language control. Acta Psychologica, 128(3), 466 478. https://doi.org/10.1016/j.actpsy.2008.03.014
Barry, R. J., Clarke, A. R., Johnstone, S. J., Magee, C. A., & Rushby, J. A. (2007). EEG differences between eyes-closed and eyes-open resting conditions. Clinical Neurophysiology : Official Journal of the International Federation of Clinical Neurophysiology, 118(12), 2765 2773. https://doi.org/10.1016/j.clinph.2007.07.028
Beres, A. M. (2017). Time is of the Essence: A Review of Electroencephalography (EEG) and Event-Related Brain Potentials (ERPs) in Language Research. Applied Psychophysiology and Biofeedback, 42(4), 247 255. https://doi.org/10.1007/s10484-017-9371-3
Brini, S., Sohrabi, H. R., Hebert, J. J., Forrest, M. R. L., Laine, M., Hämäläinen, H., Karrasch, M., Peiffer, J. J., Martins, R. N., & Fairchild, T. J. (2020). Bilingualism Is Associated with a Delayed Onset of Dementia but Not with a Lower Risk of Developing it: a Systematic Review with Meta-Analyses. Neuropsychology Review, 30(1), 1 24. https://doi.org/10.1007/s11065-020-09426-8
Brismar, T. (2007). The human EEG--physiological and clinical studies. Physiology & Behavior, 92(1 2), 141 147. https://doi.org/10.1016/j.physbeh.2007.05.047
Broderick, M. P., Anderson, A. J., Di Liberto, G. M., Crosse, M. J., & Lalor, E. C. (2018). Electrophysiological Correlates of Semantic Dissimilarity Reflect the Comprehension of Natural, Narrative Speech. Current Biology : CB, 28(5), 803-809.e3. https://doi.org/10.1016/j.cub.2018.01.080
DeAnda, S., Poulin-Dubois, D., Zesiger, P., & Friend, M. (2016). Lexical processing and organization in bilingual first language acquisition: Guiding future research. Psychological Bulletin, 142(6), 655 667. https://doi.org/10.1037/bul0000042
Digard, B. G., Sorace, A., Stanfield, A., & Fletcher-Watson, S. (2020). Bilingualism in autism: Language learning profiles and social experiences. Autism : The International Journal of Research and Practice, 24(8), 2166 2177. https://doi.org/10.1177/1362361320937845
Gallo, F., Myachykov, A., Abutalebi, J., DeLuca, V., Ellis, J., Rothman, J., & Wheeldon, L. R. (2025). Bilingualism, sleep, and cognition: An integrative view and open research questions. Brain and Language, 260, 105507. https://doi.org/10.1016/j.bandl.2024.105507
Mai, G., Minett, J. W., & Wang, W. S.-Y. (2016). Delta, theta, beta, and gamma brain oscillations index levels of auditory sentence processing. NeuroImage, 133, 516 528. https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2016.02.064
Marian, V., & Shook, A. (2012). The cognitive benefits of being bilingual. Cerebrum : The Dana Forum on Brain Science, 2012, 13.
Martín-Fernández, J., Gabarrós, A., & Fernandez-Coello, A. (2022). Intraoperative Brain Mapping in Multilingual Patients: What Do We Know and Where Are We Going? Brain Sciences, 12(5). https://doi.org/10.3390/brainsci12050560
Phelps, J., Attaheri, A., & Bozic, M. (2022). How bilingualism modulates selective attention in children. Scientific Reports, 12(1), 6381. https://doi.org/10.1038/s41598-022-09989-x
Romero, C., & Uddin, L. Q. (2021). Bilingualism, Executive Function, and the Brain: Implications for Autism. Neurobiology of Language (Cambridge, Mass.), 2(4), 513 531. https://doi.org/10.1162/nol_a_00057
Taylor, C., Hall, S., Manivannan, S., Mundil, N., & Border, S. (2022). The neuroanatomical consequences and pathological implications of bilingualism. Journal of Anatomy, 240(2), 410 427. https://doi.org/10.1111/joa.13542
Wen, Z. E., Teng, M. F., Han, L., & Zeng, Y. (2022). Working Memory Models and Measures in Language and Bilingualism Research: Integrating Cognitive and Affective Perspectives. Brain Sciences, 12(6). https://doi.org/10.3390/brainsci12060729
Yamoah, E. N., Pavlinkova, G., & Fritzsch, B. (2023). The Development of Speaking and Singing in Infants May Play a Role in Genomics and Dementia in Humans. Brain Sciences, 13(8). https://doi.org/10.3390/brainsci13081190