АНТИОКСИДАНТНІ ВЛАСТИВОСТІ ПЕПТИДІВ РОСЛИННОГО ПОХОДЖЕННЯ

doi.org/10.17721/1728.2748.2024.99.45-49

Автор(и)

  • Сергій ЩИПАНСЬКИЙ Київський національний університет імені Тараса Шевченка, Київ, Україна https://orcid.org/0000-0002-6259-7784
  • Зоряна ШЕВЧУК Київський національний університет імені Тараса Шевченка, Київ, Україна https://orcid.org/0009-0005-3429-4523
  • Тетяна ГАЛЕНОВА Київський національний університет імені Тараса Шевченка, Київ, Україна https://orcid.org/0000-0003-2973-2646

Ключові слова:

P.vulgaris, C.arabica, біоактивні пептиди, антиоксидантна активність, ТБК-активні продукти

Анотація

Вступ. Біоактивні пептиди з рослинних джерел є перспективним напрямком сучасної біотехнології, а сфера їх застосування розширюється з кожним роком. Одним з параметрів, які цінуються в природних пептидах є їх антиоксидантні властивості. В нашому дослідженні ми проаналізували антиоксидантний потенціал пептидів з непопулярних але перспективних джерел – лушпиння квасолі звичайної та кавової гущі. 

Методи. Нами було застосовано два підходи одержання пептидів, а саме: метод оцтовокислого гідролізу (ОКГ) наявних у сировині білкових молекул, а також метод екстракції ендогенних пептидів у поєднанні з багатоетапним осадженням молекул з молекулярною масою вище 5 кДа. У даній роботі ми оцінювали загальну антиоксидантну активність за допомогою катіон-радикала ABTS•+, а також дослідили рівень ТБК-активних продуктів у реакції ферум/аскорбат-залежного окиснення Твін-80 за присутності одержаних пептидних фракцій.

Результати. Відповідно до отриманих результатів, пептиди з кавової гущі, одержані обома шляхами, мали вищий рівень антиоксидантної активності у порівнянні з пептидами з лушпиння квасолі. Так, для пептидів одержаних шляхом ОКГ рівень антиоксидантної активності становив – 75 ± 4 % та 39 ± 3 %, відповідно. Тоді як, для ендогенних пептидів, одержаних шляхом екстракції, цей показник складав – 68 ± 3 % та 55 ± 5 %, відповідно. Пептиди з кавової гущі, одержані шляхом ОКГ, також чинили помітний інгібуючий ефект на інтенсивність накопичення ТБК-активних продуктів, у свою чергу, пептиди з лушпиння квасолі, отримані аналогічним методом, мали менш виражений ефект.

Висновки. Одержані результати дозволяють зробити висновок, що кавова гуща може бути цінним джерелом пептидів з антиоксидантною активністю. Водночас, незважаючи на те, що антиоксидантний потенціал пептидів з лушпиння квасолі є  помітно нижчим, використання даної сировини може мати вагоме економічне підґрунтя, оскільки даний рослинний  матеріал є елементом відходів переробки бобових у харчовій промисловості.

Посилання

Ariza-Ortega, T. de J., Zenón-Briones, E. Y., Castrejón-Flores, J. L., Yáñez-Fernández, J., Gómez-Gómez, Y. de las M., & Oliver-Salvador, M. del C. (2014). Angiotensin-I-converting enzyme inhibitory, antimicrobial, and antioxidant effect of bioactive peptides obtained from different varieties of common beans (Phaseolus vulgaris L.) with in vivo antihypertensive activity in spontaneously hypertensive rats. European Food Research and Technology, 239(5), 785–794. https://doi.org/10.1007/s00217-014-2271-3

Carrasco-Castilla, J., Hernández-Álvarez, A. J., Jiménez-Martínez, C., Jacinto-Hernández, C., Alaiz, M., Girón-Calle, J., Vioque, J., & Dávila-Ortiz, G. (2012). Antioxidant and metal chelating activities of peptide fractions from phaseolin and bean protein hydrolysates. Food Chemistry, 135(3), 1789–1795. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2012.06.016

Chen, Y., Zheng, Z., Ai, Z., Zhang, Y., Tan, C. P., & Liu, Y. (2022). Exploring the Antioxidant and Structural Properties of Black Bean Protein Hydrolysate and Its Peptide Fractions. Frontiers in Nutrition, 9. https://doi.org/10.3389/fnut.2022.884537

Daliri, E., Oh, D., & Lee, B. (2017). Bioactive Peptides. Foods, 6(5), 32. https://doi.org/10.3390/foods6050032

Erel, O. (2004). A novel automated direct measurement method for total antioxidant capacity using a new generation, more stable ABTS radical cation. Clinical Biochemistry, 37(4), 277–285. https://doi.org/10.1016/j.clinbiochem.2003.11.015

Fan, H., Liu, H., Zhang, Y., Zhang, S., Liu, T., & Wang, D. (2022). Review on plant-derived bioactive peptides: biological activities, mechanism of action and utilizations in food development. In Journal of Future Foods (Vol. 2, Issue 2, pp. 143–159). Beijing Academy of Food Sciences. https://doi.org/10.1016/j.jfutfo.2022.03.003

Gulcin, İ., & Alwasel, S. H. (2022). Metal Ions, Metal Chelators and Metal Chelating Assay as Antioxidant Method. Processes, 10(1), 132. https://doi.org/10.3390/pr10010132

Gunas, V., Maievskyi, O., Raksha, N., Vovk, T., Savchuk, O., Shchypanskyi, S., & Gunas, I. (2023). Protein and peptide profiles of rats’ organs in scorpion envenomation. Toxicology Reports, 10, 615–620. https://doi.org/10.1016/j.toxrep.2023.05.008

Koracevic, D. (2001). Method for the measurement of antioxidant activity in human fluids. Journal of Clinical Pathology, 54(5), 356–361. https://doi.org/10.1136/jcp.54.5.356

Naibaho, J., Korzeniowska, M., Wojdyło, A., Muchdatul Ayunda, H., Foste, M., & Yang, B. (2022). Techno-functional properties of protein from protease-treated brewers’ spent grain (BSG) and investigation of antioxidant activity of extracted proteins and BSG residues. Journal of Cereal Science, 107, 103524. https://doi.org/10.1016/j.jcs.2022.103524

Piovesana, S., Capriotti, A. L., Cavaliere, C., La Barbera, G., Montone, C. M., Zenezini Chiozzi, R., & Laganà, A. (2018). Recent trends and analytical challenges in plant bioactive peptide separation, identification and validation. Analytical and Bioanalytical Chemistry, 410(15), 3425–3444. https://doi.org/10.1007/s00216-018-0852-x

Torres‐Fuentes, C., Alaiz, M., & Vioque, J. (2014). Chickpea chelating peptides inhibit copper‐mediated lipid peroxidation. Journal of the Science of Food and Agriculture, 94(15), 3181–3188. https://doi.org/10.1002/jsfa.6668

Wen, C., Zhang, J., Zhang, H., Duan, Y., & Ma, H. (2020). Plant protein-derived antioxidant peptides: Isolation, identification, mechanism of action and application in food systems: A review. Trends in Food Science & Technology, 105, 308–322. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2020.09.019

Wołosiak, R., Drużyńska, B., Derewiaka, D., Piecyk, M., Majewska, E., Ciecierska, M., Worobiej, E., & Pakosz, P. (2021). Verification of the Conditions for Determination of Antioxidant Activity by ABTS and DPPH Assays—A Practical Approach. Molecules, 27(1), 50. https://doi.org/10.3390/molecules27010050

Wong, F.-C., Xiao, J., Wang, S., Ee, K.-Y., & Chai, T.-T. (2020). Advances on the antioxidant peptides from edible plant sources. Trends in Food Science & Technology, 99, 44–57. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2020.02.012

Xu, B., Dong, Q., Yu, C., Chen, H., Zhao, Y., Zhang, B., Yu, P., & Chen, M. (2024). Advances in Research on the Activity Evaluation, Mechanism and Structure-Activity Relationships of Natural Antioxidant Peptides. Antioxidants, 13(4), 479. https://doi.org/10.3390/antiox13040479

Завантаження

Опубліковано

04.04.2025